بازار‌‌ها

استیبل کوین چیست؟

استیبل کوین‌ها (Stablecoins) دسته‌ای از ارزهای دیجیتال هستند که با هدف حذف بزرگترین مشکل رمزارزها یعنی "نوسان قیمت" طراحی شده‌اند. تمام رمزارزها از جمله بیت‌کوین، اتریوم، سولانا و ... همواره درحال نوسانات قیمت هستند. همین ثابت نبودن قیمت باعث چالش‌های زیادی در پذیرش ارزهای دیجیتال می‌شود. فرض کنید رمزارزها به عنوان یک روش پرداخت هم پذیرفته شوند. وقتی در لحظه قیمتشان تغییر می‌کند، چگونه می‌توان برای خرید کالا از آنها استفاده کرد؟

اما راه‌حل استیبل کوین ها برای حفظ و ثبات ارزش، وابستگی قیمت یا به اصطلاح پگ (Peg) شدن به دارایی‌های باثبات خارجی مانند ارزهای فیات (مثل دلار آمریکا و یورو)، طلا یا حتی سایرارزهای دیجیتال است. تفاوت انواع استیبل کوین ها هم در همین روش حفظ ثبات قیمتشان است.

هدف اصلی استیبل کوین‌ها ارائه ترکیبی از شفافیت، امنیت و کارایی بلاکچین همراه با ثبات قیمتی است. 

ویژگی ثبات قیمت، استیبل‌کوین‌ها را به گزینه محبوب و جذابی برای معامله‌گران، سرمایه‌گذاران و کاربران روزمره تبدیل کرده است. 

استیبل کوین های معروف

معروف‌ترین استیبل کوین‌ها تتر (USDT) با پشتوانه دلار آمریکا، تترگلد (XAUT) با پشتوانه یک اونس طلای فیزیکی، یواس‌دی کوین (USDC) با پشتوانه دلار آمریکا و دای (DAI) با پشتوانه رمزارزها هستند.

در این صفحه از صرافی راستین لیست بهترین استیبل کوین ها با قیمت لحظه ای بازار را مشاهده می‌کنید.

از بیت کوین و اتریوم تا خلق استیبل کوین ها

با ظهور بیت‌کوین (Bitcoin) در سال ۲۰۰۹، زیرساخت‌های مالی جهان دستخوش تحول شد. بیت‌کوین به‌عنوان اولین ارز دیجیتال غیرمتمرکز، امکان انجام تراکنش‌های همتا‌به‌همتا (P2P) را بدون نیاز به واسطه‌هایی مانند بانک‌ها فراهم کرد. اما عرضه محدود و ماهیت سوداگرانه آن منجر به نوسانات شدید قیمتی شد. بنابراین استفاده از بیت‌کوین به‌عنوان یک واسطه مبادله پایدار با چالش‌های زیادی مواجه شد.

در سال‌های بعد، اتریوم (Ethereum) با توسعه مفهوم قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) و ارائه قابلیت برنامه‌نویسی بر بستر بلاکچین، امکانات جدیدی را به دنیای رمزارزها اضافه کرد. این نوآوری، جهان امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi) را به‌وجود آورد و امکان اجرای برنامه‌های مالی بدون نیاز به بانک‌ها و مؤسسات مالی را فراهم کرد. اما درست مانند بیت‌کوین، اتریوم (ETH) نیز با نوسانات قیمتی شدید مواجه بود که مانعی برای پذیرش گسترده آن در تراکنش‌های روزمره شد.

برای حل این مشکل، استیبل کوین‌ها (Stablecoins) به‌عنوان راهکاری برای ایجاد ثبات در بازار رمزارزها معرفی شدند. استیبل کوین‌ها ترکیبی از امنیت و شفافیت بلاکچین را با ثبات قیمتی ارائه می‌دهند و نقش مهمی در افزایش پذیرش رمزارزها در دنیای واقعی دارند.

تتر؛ اولین استیبل کوین جهان

تتر (Tether - USDT) به‌عنوان اولین استیبل کوین شناخته می‌شود که توسط شرکت تتر لیمیتد (Tether Limited) ایجاد شد. این ارز دیجیتال به صورت یک به یک (۱:۱) با دلار آمریکا پشتیبانی شده و قیمت آن همواره معادل یک دلار آمریکا است. پس از تتر، سایر استیبل کوین‌ها مانند USDC، DAI و BUSD نیز به بازار عرضه شدند که هر یک دارای مدل‌های خاصی برای حفظ ثبات ارزش خود هستند.

لیست استیبل کوین‌ها

استیبل کوین‌ها بسته به نوع پشتیبانی و مدل حفظ ارزش خود به 4 دسته استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات،  استیبل کوین‌های با پشتوانه کالا (طلا و فلزات گران‌بها)، استیبل کوین‌های با پشتوانه رمزارز (Crypto-Backed) و  استیبل کوین‌های الگوریتمی (Algorithmic Stablecoins) تقسیم می‌شوند.

۱. استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات

این دسته از استیبل کوین‌ها توسط ارزهای فیات مانند دلار آمریکا، یورو یا سایر ارزهای ملی پشتیبانی می‌شوند. به ازای هر واحد از این رمزارزها، یک واحد ارز فیات در یک حساب بانکی ذخیره می‌شود.

نمونه‌ها: USDT (تتر)، USDC، BUSD

نحوه عملکرد:

• هر استیبل کوین صادرشده دارای یک پشتوانه واقعی در بانک یا صندوق‌های ذخیره است.
• کاربر می‌تواند هر زمان که بخواهد استیبل کوین خود را با دارایی پایه (مثلا دلار) معاوضه کند.
• ذخایر مالی به‌صورت دوره‌ای حسابرسی شده و گزارش آن منتشر می‌شود.

 مزایا:

• ثبات بالا و کمترین میزان نوسان
• پذیرش گسترده در صرافی‌ها و پلتفرم‌های دیفای

 معایب:

• نیاز به اعتماد به یک نهاد متمرکز
• احتمال مسدود شدن دارایی توسط دولت‌ها

۲. استیبل کوین‌های با پشتوانه کالا (طلا و فلزات گران‌بها)

این نوع از استیبل کوین‌ها توسط دارایی‌های فیزیکی مانند طلا، نقره یا سایر کالاهای ارزشمند پشتیبانی می‌شوند. برای مثال، هر واحد از استیبل کوین طلای پکس گلد (PAXG) معادل یک اونس طلای فیزیکی ذخیره‌شده در یک خزانه امن است.

نمونه‌ها: تتر گلد (XAUT) و پکس گلد (PAXG)

نحوه عملکرد:

• هر توکن استیبل کوین نماینده مقدار مشخصی از یک کالای فیزیکی است.
• کاربران می‌توانند توکن‌های خود را برای دریافت کالای واقعی بازخرید کنند.

 مزایا:

• ارزش ذاتی و قابل تبدیل به دارایی واقعی
• مناسب برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال پوشش تورمی هستند

 معایب:

• نقدشوندگی کمتر نسبت به استیبل کوین‌های فیات
• هزینه‌های نگهداری دارایی‌های فیزیکی

۳. استیبل کوین‌های با پشتوانه رمزارز (Crypto-Backed)

این استیبل‌کوین‌ها توسط دارایی‌های دیجیتال مانند اتریوم یا بیت‌کوین پشتیبانی می‌شوند. برای مثال، در پروتکل MakerDAO، کاربران می‌توانند با واریز اتریوم به قراردادهای هوشمند، استیبل کوین DAI را دریافت کنند.

نمونه‌ها: DAI، sUSD

نحوه عملکرد:

• کاربران دارایی‌های دیجیتال خود (مانند ETH) را در یک قرارداد هوشمند قفل می‌کنند.
• با توجه به مقدار وثیقه، مقدار مشخصی از استیبل کوین ضرب (Mint) می‌شود.
• در صورت کاهش ارزش دارایی وثیقه‌شده، سیستم به‌صورت خودکار دارایی را نقد می‌کند تا از سقوط ارزش استیبل کوین جلوگیری شود.

 مزایا:

• کاملاً غیرمتمرکز و شفاف
• عدم نیاز به اعتماد به یک نهاد متمرکز

 معایب:

• نوسانات بالاتر نسبت به سایر استیبل کوین‌ها
• نیاز به وثیقه‌گذاری بیشتر (مثلا ۱۵۰٪ از مقدار وام)

۴. استیبل کوین‌های الگوریتمی (Algorithmic Stablecoins)

این نوع استیبل کوین‌ها بدون نیاز به دارایی‌های پشتیبان، برای تثبیت ارزش، از طریق الگوریتم‌های هوشمند و قراردادهای هوشمند عرضه و تقاضا را کنترل می‌کنند.

نمونه‌ها: FRAX، AMPL،(اتنا)USDe 

نحوه عملکرد:

• اگر قیمت استیبل کوین از مقدار تعیین‌شده کاهش یابد، پروتکل به‌طور خودکار عرضه را کاهش می‌دهد.
• در صورت افزایش بیش از حد قیمت، پروتکل توکن‌های جدید صادر می‌کند تا تعادل ایجاد شود.
• این سیستم به‌صورت غیرمتمرکز و بدون نیاز به پشتوانه فیزیکی کار می‌کند.

 مزایا:

• عدم وابستگی به بانک‌ها یا نهادهای متمرکز
• نوآوری در سیستم‌های پولی دیجیتال

 معایب:

• ریسک بالا و احتمال از دست رفتن ارزش
• تجربه شکست پروژه‌هایی مانند ترا یو ای دی (UST)

کاربرد استیبل کوین‌ها

استیبل کوین‌ها به‌دلیل ثبات قیمتی و انعطاف‌پذیری بالا، کاربردهای متنوعی در اکوسیستم رمزارزها دارند. این ارزهای دیجیتال به معامله‌گران، کاربران و کسب‌وکارها کمک می‌کنند تا هم در دنیای ارزهای دیجیتال باقی بمانند و از مزای آن بهره ببرند، هم از نوسانات این بازار در امان بمانند.

1. تسهیل معاملات و ترید در صرافی‌ها

یکی از اصلی‌ترین استفاده‌های استیبل کوین‌ها در معاملات ارزهای دیجیتال است. تریدرها می‌توانند از استیبل کوین‌ها به‌عنوان ارز پایه برای خرید و فروش رمزارزهای مختلف، بدون نیاز به تبدیل به ارزهای فیات (مانند دلار یا یورو) استفاده کنند. این کار باعث کاهش هزینه‌های تبدیل و تسریع انجام معاملات می‌شود. تتر (USDT) و یو‌اس‌دی کوین (USDC) از محبوب‌ترین استیبل کوین‌های مورد استفاده در ترید هستند.

۲. انتقالات بین‌المللی و حواله‌های ارزی

استیبل کوین‌ها هزینه‌های پایین‌تر و سرعت بیشتری نسبت به سیستم‌های بانکی سنتی برای ارسال پول به خارج از کشور دارند. به طور مثال مهاجران می‌توانند با استفاده از استیبل کوین‌ها مانند USDT، بدون نیاز به بانک‌ها و با کارمزد ناچیز، برای خانواده‌های خود در کشورهای مختلف پول ارسال کنند. این روش به‌ویژه در کشورهایی با زیرساخت‌های بانکی ضعیف یا تورم بالا بسیار مفید است.

۳. کاربرد در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)

استیبل کوین‌ها نقشی کلیدی در پلتفرم‌های دیفای ایفا می‌کنند. برخی از مهم‌ترین کاربردهای استیبل کوین‌ها در دیفای شامل موارد زیر است:

• وثیقه‌گذاری در وام‌دهی غیرمتمرکز: کاربران می‌توانند با وثیقه‌گذاری استیبل کوین‌هایی مانند DAI و sUSD، وام دریافت کنند.
• تامین نقدینگی در استخرهای نقدینگی: صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) مانند یونی سواپ (Uniswap) و کرو (Curve)  برای ایجاد نقدینگی از استیبل کوین‌ها استفاده می‌کنند.
• ییلد فارمینگ و استیکینگ: کاربران می‌توانند با سرمایه‌گذاری استیبل کوین‌های خود، بازدهی ثابت و بدون ریسک نوسانات قیمتی دریافت کنند.

۴. ارائه خدمات مالی به افراد فاقد حساب بانکی

در بسیاری از کشورها، افراد به خدمات بانکی سنتی دسترسی ندارند. استیبل کوین‌ها با ارائه سیستم پرداخت دیجیتال غیرمتمرکز، به این افراد اجازه می‌دهند که:

•  بدون نیاز به حساب بانکی، دارایی‌های خود را ذخیره و مدیریت کنند.
• 
  
• با استفاده از گوشی موبایل و اینترنت، پرداخت‌های بین‌المللی انجام دهند.
• از نوسانات شدید ارزهای ملی خود در امان باشند.

۵. حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر نوسانات بازار

بازار ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان است و قیمت دارایی‌ها به‌سرعت تغییر می‌کند. سرمایه‌گذاران می‌توانند با تبدیل دارایی‌های خود به استیبل کوین‌ها در زمان سقوط بازار، از کاهش ارزش سرمایه‌شان جلوگیری کنند. به‌همین دلیل، استیبل کوین‌ها به‌عنوان پناهگاهی امن برای حفظ ارزش دارایی‌های دیجیتال شناخته می‌شوند.

مزایای استیبل کوین‌ها

۱. حفظ ارزش در برابر نوسانات بازار

استیبل کوین‌ها به کاربران امکان می‌دهند تا دارایی‌های خود را بدون نیاز به خروج از بازار کریپتو، در برابر نوسانات شدید محافظت کنند.

۲. انتقال سریع و کم‌هزینه دارایی

برخلاف سیستم‌های بانکی سنتی، انتقال استیبل کوین‌ها در سراسر جهان سریع، کم‌هزینه و بدون نیاز به واسطه است.

۳. دسترسی به خدمات مالی غیرمتمرکز (DeFi)

کاربران می‌توانند از استیبل کوین‌ها در پلتفرم‌های دیفای برای وام‌دهی، استیکینگ و کسب سود استفاده کنند.

۴. امکان کسب درآمد از سپرده‌گذاری

برخی از استیبل کوین‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند که با سپرده‌گذاری دارایی خود، سود دریافت کنند.

۵. استفاده به‌عنوان روش پرداخت

بسیاری از شرکت‌ها و فروشگاه‌های آنلاین استیبل کوین‌ها را به‌عنوان یک روش پرداخت امن و پایدار پذیرفته‌اند.

معایب استیبل کوین‌ها

۱. ریسک متمرکز بودن (در استیبل کوین‌های با پشتوانه فیات)

برخی از استیبل کوین‌ها مانند USDT و USDC تحت کنترل شرکت‌های متمرکز هستند که ممکن است تحت تاثیر تصمیمات دولتی یا مشکلات مالی قرار گیرند.

۲. ریسک وثیقه‌گذاری بیش‌ازحد (در استیبل کوین‌های با پشتوانه رمزارز)

در مدل‌های غیرمتمرکز مانند DAI، کاربران باید دارایی‌های بیشتری را به‌عنوان وثیقه قرار دهند که می‌تواند ریسک نقد شدن دارایی را افزایش دهد.

۳. ریسک‌های فنی و امنیتی

مشکلات فنی، هک شدن قراردادهای هوشمند یا حملات سایبری ممکن است باعث از دست رفتن سرمایه کاربران شود.

۴. احتمال شکست استیبل کوین‌های الگوریتمی

همان‌طور که در سقوط TerraUSD (UST) در سال ۲۰۲۲ دیده شد، استیبل کوین‌های الگوریتمی می‌توانند با شکست در حفظ ارزش خود مواجه شوند.

لیست بهترین استیبل کوین‌های بازار کریپتو

بر اساس اطلاعات سایت کوین مارکت کپ، ارزش بازار استیبل کوین ها (تا فوریه 2025) بیش از 230 میلیارد دلار است. در لیست بهترین استیبل کوین ها از نظر ارزش بازار هم به ترتیب تتر (USDT)، یو اس دی سی (USDC)، اتنا یو اس دی (USDe)، دای (DAI) و فرست دیجیتال یو اس دی (FDUSD) به چشم می‌خورند.

۱. تتر (USDT)؛ پرکاربردترین استیبل کوین

تتر (Tether) در سال ۲۰۱۴ توسط شرکت Tether Limited معرفی شد و با پشتوانه دلار آمریکا به‌عنوان محبوب‌ترین استیبل کوین در بازار شناخته می‌شود.

ویژگی‌ها:

• پشتوانه ۱:۱ با ذخایر نقدی و دارایی‌های معادل دلار
• پذیرش گسترده در صرافی‌ها و پلتفرم‌های دیفای
•  نقدینگی بالا و حجم معاملات روزانه بسیار زیاد

۲. یو‌اس‌دی کوین (USDC)؛ شفاف‌ترین استیبل کوین

USDC در سال ۲۰۱۸ توسط Circle و Coinbase راه‌اندازی شد و به دلیل نظارت و ممیزی شفاف مالی مورد اعتماد بسیاری از کاربران و مؤسسات قرار گرفته است.

ویژگی‌ها:

•  پشتوانه ۱:۱ با دلار آمریکا و نگهداری در بانک‌های معتبر
• ممیزی و گزارش‌دهی منظم از ذخایر مالی
•  کاربرد گسترده در معاملات، دیفای و استیبل‌سواپ‌ها

۳. ریپل یو‌اس‌دی (RLUSD)؛ استیبل کوین شبکه XRP

استیبل کوین ریپل (RLUSD) در دسامبر ۲۰۲۴ توسط ریپل (Ripple) راه‌اندازی شد و روی XRP Ledger و بلاکچین اتریوم فعالیت می‌کند. در کمتر از یک هفته، ارزش بازار RLUSD به ۵۳ میلیون دلار رسید.

ویژگی‌ها:

•  پشتوانه ۱:۱ شامل سپرده‌های نقدی و اوراق قرضه دولتی
•  کاربرد در پرداخت‌های بین‌المللی و تسویه آنی تراکنش‌ها
•  شفافیت مالی و ممیزی ماهانه ذخایر

۴. دای (DAI)؛بهترین استیبل کوین غیرمتمرکز

DAI در سال ۲۰۱۷ توسط MakerDAO معرفی شد و یکی از مهم‌ترین استیبل کوین‌های غیرمتمرکز محسوب می‌شود که پشتوانه آن رمزارزهای متنوع است.

ویژگی‌ها:

• ایجاد از طریق وثیقه‌گذاری در پلتفرم MakerDAO
•  پشتوانه رمزارزی مانند ETH و سایر دارایی‌های کریپتو
•  استفاده گسترده در پروتکل‌های وام‌دهی و دیفای

۵. اتنا یو‌اس‌دی (USDe)؛ استیبل کوین سودده

استیبل کوین USDe در سال ۲۰۲۴ توسط اتنا لبز (Ethena Labs) معرفی شد و با مدل دلتا-نوترال به کاربران بازدهی سالانه (APY) ارائه می‌دهد.

ویژگی‌ها:

• استفاده از استیکینگ اتریوم و پوزیشن‌های شورت برای حفظ قیمت
• ارائه سود سالانه به دارندگان توکن
•  حمایت از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری مطرح مانند بلک راک (BlackRock)

۶. فِرَکس (FRAX)؛ استیبل کوین ترکیبی

فر کس در سال ۲۰۲۰ توسط Frax Finance معرفی شد. این استیبل کوین برای حفظ ارزش از مدل ترکیبی الگوریتمی و وثیقه‌ای استفاده می‌کند.

 ویژگی‌ها:

•  ترکیب مکانیزم‌های الگوریتمی و وثیقه‌ای برای حفظ پایداری
•  استفاده در دیفای و استخرهای نقدینگی
•  ارتقا به مدل ۱۰۰٪ وثیقه‌ای در سال ۲۰۲۳

۷. فرست دیجیتال یو‌اس‌دی (FDUSD)؛ استیبل کوین هنگ‌کنگی

استیبل کوین فرست دیجیتال USD در سال ۲۰۲۳ توسط First Digital Limited راه‌اندازی شد و خیلی سریع رشد کرد.

ویژگی‌ها:

•  پشتوانه ۱:۱ با دلار آمریکا و حساب‌های بانکی مجزا
• مورد حمایت صرافی بایننس پس از حذف استیبل کوین BUSD
• کاربرد در تراکنش‌های بین‌المللی و پروتکل‌های دیفا

۸. پی‌پل یو‌اس‌دی (PYUSD)؛ استیبل کوین PayPal

آگوست ۲۰۲۳، سامانه پرداخت جهانی و معتبر پی پَل (PayPal)یک استیبل کوین برای استفاده در تراکنش‌های روزمره به نام PYUSD را معرفی کرد.

 ویژگی‌ها:

•  یکپارچه‌سازی با سیستم‌های پرداخت PayPal
•  پشتیبانی از انتقال بین کیف پول‌های اتریومی
• اضافه شدن به بلاکچین سولانا برای تراکنش‌های سریع‌تر

۹. یوژول یو‌اس‌دی (USD0)؛ استیبل کوین مبتنی بر دارایی‌های واقعی

یو اس دی زیرو(USD0) در سال ۲۰۲۴ توسط یوژول پروتکل (Usual Protocol) راه‌اندازی شد و برای پشتوانه از اوراق قرضه دولتی استفاده می‌کند.

ویژگی‌ها:

• کاملاً غیرمتمرکز و مستقل از سیستم بانکی
• شفافیت مالی با استفاده از دارایی‌های واقعی (RWA)
• استفاده در دیفای برای استیکینگ و وام‌دهی

۱۰. اوندو یو‌اس‌دی دالر ییلد (USDY)؛ استیبل کوین با بازدهی تضمینی

اوایل سال 2024 پلتفرم اوندو فایننس (Ondo Finance) استیبل کوین USDY (مخفف Ondo US Dollar Yield) را معرفی کرد. پشتوانه این استیبل کوین اوراق قرضه کوتاه‌مدت خزانه‌داری آمریکا است.

ویژگی‌ها:

•  امکان کسب سود از دارایی‌های ثابت
• یکپارچه‌سازی با بلاکچین‌های Ethereum و Aptos
• مناسب برای سرمایه‌گذاران به‌دنبال دارایی‌های باثبات و سودده

انتخاب امن ترین استیبل کوین

انتخاب بهترین استیبل کوین به نیاز کاربران بستگی دارد:

• برای ترید و معاملات سریع : USDT و USDC
• 
  
• برای سرمایه‌گذاری غیرمتمرکز: DAI و FRAX
•  برای بازدهی و سوددهی: USDe و USDY
•  برای انتقالات مالی بین‌المللی: PYUSD و RLUSD