بازار‌‌ها

استاندارد BRC20 چیست؟

بلاک چین بیت کوین از قراردادهای هوشمند یا اسمارت کانترکت‌ها پشتیبانی نمی‌کند. پس ایجاد توکن روی این شبکه غیرممکن به نظر می‌رسد. اما به کمک استاندارد آزمایشی BRC-20 که از مارس 2023 معرفی شد؛ امکان ساخت و انتقال توکن روی بیت کوین بدون استفاده از قراردادهای هوشمند وجود دارد. 

بنابراین استاندارد BRC20 یا BRC-20 با الهام ازاستاندارد توکن ERC-20 اتریوم و به کمک پروتکل اردینالز (Ordinals)، برای اولین بار امکان ایجاد و انتقال توکن‌های قابل تعویض (دارای ارزش برابر) در بلاک چین بیت کوین را فراهم کرد. به کمک این استاندارد حدود 15 هزار توکن در شبکه بیت کوین ساخته شدند و بیشتر آنها میم کوین هستند.

چه کسی BRC-20 را ساخت؟

اوایل مارس ۲۰۲۳، یک تحلیل‌گر بلاک چین ناشناس به نام Domo (آیدی توییتر Domodata)، استاندارد توکن BRC-20 را معرفی کرد. همچنین ORDI اولین توکنی است که با استفاده از استاندارد BRC-20 ساخته شد.

اوردینالز بیت کوین

استاندارد توکن BRC-20 به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد توکن‌های قابل تعویضی تولید کنند که از طریق پروتکل Ordinals به‌طور یکپارچه با بلاک چین بیت‌کوین ادغام می‌شوند. پروتکل اوردینالز توسط  کیسی رودآرمور(Casey Rodarmor) توسعه داده شده و امکان ایجاد NFTهای بیت‌کوینی را فراهم می‌کند. هدف این پروتکل، ایجاد شناسه‌ای منحصربه‌فرد برای هر ساتوشی (کوچکترین واحد بیت کوین) است تا بتواند از نظر معنی و مالکیت متفاوت باشد. پروتکل Ordinals به هر ساتوشی یک شماره منحصربه‌فرد اختصاص می‌دهد  و به کاربران این امکان را می‌دهد که در فرایندی به نام inscription داده‌های اضافی را به ساتوشی‌ها پیوست کنند. این داده‌ها می‌توانند تصاویر، متن و یا ویدیو  باشند. 

ساتوشی‌هایی که حاوی این اینسکریپشن‌ها هستند، با عنوان ordinals شناخته می‌شوند، که از نظر ویژگی غیرقابل تعویض (nonfungible) هستند و شباهت‌هایی به توکن‌های غیرقابل تعویض (NFTs) دارند. به این معنا که هر ordinal منحصر به فرد است و ویژگی‌های خاص خود را دارد.

در مقایسه با قراردادهای هوشمند که کاربردهای متنوع‌تری دارند، ordinals محدود به تولید و انتقال توکن‌ها هستند. یکی از ویژگی‌های کلیدی توکن‌های BRC-20 قابل تعویض بودن آنهاست؛ یعنی می‌توانند به‌راحتی با یکدیگر مبادله شوند و ارزش برابری دارند.

طرز کار استاندارد BRC-20

 توکن‌های BRC-20، توکن‌های قابل تعویض بومی بیت کوین هستند. برخلاف استانداردهای محبوب توکن در بلاکچین‌های EVM مثل ERC20 ،BEP20 و TRC20 استاندارد BRC-20 از قراردادهای هوشمند استفاده نمی‌کند؛ بلکه به کاربران این امکان را می‌دهد که یک فایل اسکریپت را روی بیت‌کوین ذخیره کرده و از آن برای ارتباط توکن‌ها با ساتوشی‌های خاص استفاده کنند. بنابراین کاربران می‌توانند برای ایجاد، تولید و انتقال توکن‌ها از BRC-20 استفاده کنند که داده‌های JSON را در inscriptions ordinal جاسازی می‌کند.

بهترین توکن های BRC20

شناخته‌شده ترین توکن‌هایی که با استاندارد BRC-20 ساخته شده‌اند، اردی (ORDI)، میم کوین معروف پپه (PEPE) و وی ام پی ایکس (VMPX) هستند. لیست برترین توکن‌های BRC-20 بر اساس ارزش بازار را از کوین مارکت کپ بررسی کنید.

مزایا و معایب توکن های BRC20

مزایا

• امنیت: توکن‌های BRC20 در بستر بلاکچین بیت‌کوین قرار دارند و از امنیت بالای این شبکه بهره‌ می‌برند. بلاک چین بیت‌کوین به دلیل ساختار اثبات کار (Proof of Work) و تعداد زیاد ماینرها، یکی از امن‌ترین بلاکچین‌ها است.
• سادگی: استاندارد BRC-20 از یک مکانیزم توکن‌سازی ساده استفاده می‌کند که بدون نیاز به قراردادهای هوشمند پیچیده، ایجاد و انتقال توکن‌ها را تسهیل می‌کند. در نتیجه، کاربران می‌توانند بدون داشتن تخصص فنی پیشرفته، توکن‌های BRC-20 را تولید و انتقال دهند.
• فراگیر بودن: این توکن‌ها قابل تعویض (fungible)هستند. در نتیجه کاربران امکان خرید و فروش راحت آنها را دارند. این ویژگی باعث می‌شود که BRC-20 به گزینه‌ای جذاب برای معاملات تبدیل شود.
• ادغام با اکوسیستم بیت‌کوین: BRC-20 به راحتی با زیرساخت‌های موجود در بلاکچین بیت‌کوین ادغام می‌شود. این امر به توسعه‌دهندگان امکان ایجاد ساده توکن‌های جدید را می‌دهد.
• پتانسیل رشد و نوآوری: BRC-20 به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا از ظرفیت‌های جدید بلاکچین بیت‌کوین بهره‌برداری کنند و این ممکن است به نوآوری‌های جدیدتری در آینده منجر شود.

معایب

• محدودیت اکوسیستم: استاندارد BRC-20 هنوز جدید است و اکوسیستم محدودی دارد. این بدان معنی است که منابع و ابزارهای کمتری برای ایجاد و مدیریت این توکن‌ها در دسترس است.
• افزایش هزینه‌های تراکنش: با افزایش فعالیت‌های مرتبط با توکن‌های BRC-20، هزینه تراکنش‌ها در شبکه بیت‌کوین نیز افزایش یافته است.
• عدم پشتیبانی از قراردادهای هوشمند: برخلاف استانداردهای دیگر مانند ERC-20 در شبکه اتریوم، BRC-20 فاقد پشتیبانی از قراردادهای هوشمند است. قراردادهای هوشمند قابلیت‌هایی نظیر اتوماسیون، شفافیت و مدیریت دارایی‌ها را به بلاکچین‌ها اضافه می‌کنند. عدم پشتیبانی از قراردادهای هوشمند در استاندارد BRC-20 می‌تواند قابلیت‌های آن را در حوزه‌های خاص محدود کند.
• وابستگی به بلاک چین بیت‌کوین: استاندارد BRC-20 به بلاک چین بیت‌کوین وابسته است. در نتیجه با محدودیت‌های ذاتی این شبکه مواجه می‌شود. این محدودیت‌ها شامل مقیاس‌پذیری پایین و سرعت کم تراکنش‌ها هستند. با افزایش کاربرد توکن‌های BRC-20، این مشکلات برجسته‌تر خواهند شد و ممکن است باعث کندتر شدن پردازش تراکنش‌ها و افزایش بیشتر کارمزدها شوند.
• محدودیت در تعامل‌پذیری: استاندارد BRC-20 برای کار در اکوسیستم بلاکچین بیت‌کوین طراحی شده است و این امر چالش‌های تعامل‌پذیری را به‌ویژه برای کاربرانی که می‌خواهند از بلاکچین‌های دیگر استفاده کنند به همراه دارد. تعامل‌پذیری بین زنجیره‌ها برای انتقال توکن‌ها در اکوسیستم رمزنگاری و استفاده از شبکه‌های ارزان‌تر و کارآمدتر اهمیت زیادی دارد.
• کاربرد محدود: استاندارد BRC-20 بیشتر برای توکن‌سازی دارایی‌های قابل تعویض (fungible) طراحی شده است و برای توکن‌سازی دارایی‌های غیرقابل تعویض (NFT) یا پیاده‌سازی ویژگی‌های پیچیده مانند حقوق مالکیت توکن یا انتقالات شرطی مناسب نیست. پروژه‌هایی که به ویژگی‌های توکن‌سازی خاص‌تر نیاز دارند، احتمالاً به دنبال استانداردهای توکنی با قابلیت‌های بیشتر خواهند رفت.
• جامعه توسعه‌دهندگان نسبتا کوچک: در مقایسه با استانداردهای محبوب‌تر مانند ERC-20، استاندارد BRC-20 جامعه کوچکتری از توسعه‌دهندگان دارد. این تعداد محدود توسعه‌دهندگان ممکن است سرعت پیشرفت تکنولوژی این استاندارد را محدود کند و به رشد آن آسیب برساند.

میم کوین های بیت کوین

با نگاهی به لیست بهترین توکن‌های BRC-20، بهترین میم کوین‌هایی که به چشم می‌خورند شامل رتس (RATS)، ووجک (WOJAK)، نالز (NALS)، پپه (PEPE)، میم (MEME) و پیزا (PIZA) هستند.

تفاوت BRC-20 و ERC-20

شباهت این دو استاندارد فقط در نامگذاری آنهاست! استاندارد ERC-20 با استفاده از قراردادهای هوشمند ،علاوه بر امکان ایجاد توکن قابل تعویض، برای پیاده‌سازی پروژه‌های پیچیده‌تر در شبکه اتریوم هم استفاده می‌شود. BRC-20 یک روش خلاقانه برای ایجاد توکن‌های نیمه‌قابل تعویض در بلاک چین بیت‌کوین با استفاده از ordinal inscriptions است. BRC-20 به دلیل برنامه‌نویسی محدود عمدی بلاک چین بیت‌کوین، ساده‌تر و محدودتر از ERC-20 است که با استفاده از قراردادهای هوشمند، امکانات گسترده‌ای برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند.

پلتفرم‌های بلاک چین

توکن‌های ERC-20 در بلاکچین اتریوم عمل می‌کنند، در حالی که توکن‌های BRC-20 در بلاک چین بیت‌کوین قرار دارند.

مقیاس‌پذیری و امنیت

بلاک چین اتریوم در مقایسه با بلاکچ ین بیت‌کوین در زمینه مقیاس‌پذیری پیشرو است. اما بلاک چین بیت‌کوین در زمینه امنیت و طراحی غیرمتمرکز برجسته‌تر است.

استفاده از قراردادهای هوشمند

یکی دیگر از تفاوت‌ها در کاربرد قراردادهای هوشمند است. توکن‌های BRC-20 از قراردادهای هوشمند استفاده نمی‌کنند، در حالی که توکن‌های ERC-20 به طور فعال از آنها بهره‌برداری می‌کنند. قراردادهای هوشمند مانند دستیاران دیجیتال کوچکی هستند که در بلاکچین اجرا می‌شوند و توانایی خودکارسازی تراکنش‌ها و وظایف دیگر را دارند و به این فرآیند کارایی بیشتری می‌بخشند.

فرآیند تولید توکن

علاوه بر این، فرآیند ایجاد توکن‌های BRC-20 شامل استفاده از پروتکل ترتیبی (ordinals protocol) است، در حالی که توکن‌های ERC-20 به استاندارد ERC-20 تکیه دارند.