نسبت تعهد چیست؟

نسبت تعهد در یک موقعیت برابر است با ارزش کل دارایی تقسیم بر میزان بدهی‌. برای درک نسبت تعهد باید ابتدا بتوانیم ارزش کل دارایی و میزان بدهی را در موقعیت خرید یا فروش محاسبه کنیم.

نسبت تعهد در موقعیت فروش تعهدی

فرض کنید قیمت بیت‌کوین 10 میلیون تومان است. شما 10 میلیون تومان دارید و با ضریب 1 ، روی بیت‌کوین یک موقعیت فروش تعهدی باز می‌کنید. حال دارایی شما در این موقعیت، 10 میلیون تومان خودتان به علاوه یک بیت‌کوین است که آن را در شروع موقعیت به قیمت 10 میلیون تومان فروخته‌اید. پس ارزش کل دارایی شما در اینجا 20 میلیون تومان است که مقداری ثابت است.

اما بدهی شما برابر یک بیت‌کوین است که آن را قرض گرفته‌اید و باید در پایان موقعیت فروش آن را برگردانید. پس میزان بدهی در هر لحظه تغییر می‌کند و برابر قیمت بیت‌کوین در همان لحظه است. برای مثال نسبت تعهد در لحظه باز شدن موقعیت بالا، به شکل زیر محاسبه می‌شود:

حال اگر قیمت بیت‌کوین کاهش یابد و به 8 میلیون تومان برسد، بدهی شما نیز 8 میلیون تومان می‌شود. در این صورت نسبت تعهد برابر 20 تقسیم بر 8 یعنی 2.5 می‌شود.

نسبت تعهد در موقعیت خرید تعهدی

فرض کنید قیمت بیت‌کوین 10 میلیون تومان است و شما 10 میلیون تومان دارید. با انتخاب ضریب 3 ، به جای 10 میلیون تومان، با 30 میلیون تومان روی بیت‌کوین موقعیت خرید باز می‌کنید و 3 بیت‌کوین می‌خرید. در واقع شما برای خرید 3 بیت‌کوین، 20 میلیون تومان قرض گرفته‌اید. یعنی بدهی شما 20 میلیون تومان است. دارایی شما اکنون 3 بیت‌کوین است یعنی ارزش کل دارایی برابر قیمت بیت‌کوین ضربدر 3 است. در موقعیت خرید برخلاف موقعیت فروش، بدهی ثابت و ارزش کل دارایی متغیر است.

برای مثال نسبت تعهد در لحظه باز شدن موقعیت بالا به شکل زیر محاسبه می‌شود.

حال اگر قیمت بیت‌کوین افزایش یابد و به 12 میلیون تومان برسد، دارایی شما برابر 3 ضربدر 12، یعنی 36 میلیون تومان می‌شود. در این صورت نسبت تعهد برابر 36 تقسیم بر 20 یعنی 1.8 می‌شود.

وقتی موقعیت در سود است، نسبت تعهد چه تغییری می‌کند؟

در کل اگر نسبت تعهد از مقدارش در لحظه باز شدن موقعیت بیشتر شود، یعنی آن موقعیت در وضعیت سود‌ قرار دارد. شما می‌توانید نسبت تعهد موقعیت خود را در تب موقعیت‌های باز ببینید.

وقتی موقعیت در ضرر است، نسبت تعهد چه تغییری می‌کند؟

در کل اگر نسبت تعهد از مقدارش در لحظه باز شدن موقعیت کمتر شود، یعنی آن موقعیت در وضعیت ضرر قرار دارد. در وضعیت ضرر اگر نسبت تعهد به عدد 1 برسد، یعنی مقدار ضرر شما با ارزش دارایی اولیه‌تان (10 میلیون تومان در مثال‌های بالا) برابر شده است. در این صورت دارایی شما از دست می‌رود و موقعیت اصطلاحاً لیکویید می‌شود.

البته در صرافی راستین، فرآیند لیکووید شدن در نسبت تعهد 1.1 و قبل از دست رفتن کامل دارایی شروع می‌شود. برای اطلاع از جزییات بیش‌تر فرآیند لیکویید شدن را مطالعه کنید.