نمودار کندل استیک چیست؛ آموزش تحلیل نمودار شمعی ارز دیجیتال

چقدر با تحلیل نمودار شمعی ارز دیجیتال آشنا هستید؟ تحلیلگران کریپتوکارنسی اطلاعات بسیار زیادی از این نمودارها برداشت می‌کنند. ده‌ها الگو و اندیکاتور با استفاده از همین شمع‌ها طراحی شده است که بسیاری از آنها می‌توانند زمینه را برای درآمدزایی سرمایه‌گذاران فراهم کنند. نمودارهای شمعی یا کندلی نشان‌دهنده تغییرات قیمت در بازه‌های زمانی مختلف است. دنیای ارزهای دیجیتال پر از نوسان است و قیمت‌ها دائماً در حال افزایش یا کاهش هستند. در چنین بازاری کسانی که بتوانند قیمت‌ها را به درستی پیش‌بینی کنند، شانس بالایی برای درآمدزایی خواهند داشت. تحلیل تکنیکال نمودار شمعی یکی از راه‌های پیش‌بینی قیمت و کسب درآمد از بازار رمزارزها است. در این مقاله با شمع‌های بازار ارزهای دیجیتال آشنا خواهیم شد و سپس جزئیات و نمونه‌هایی از این نمودارها را بررسی خواهیم کرد. با این مقاله از بلاگ صرافی ارز دیجیتال راستین همراه باشید.

شمع یا کندل چیست؟ نمودار شمعی چیست؟

شمع‌ها یا کندل‌ استیک‌ها (Candle) تغییر قیمت یک دارایی در بازه‌های زمانی مختلف را نشان می‌دهند. هر کندل نشان‌دهنده حرکت قیمت در بازه زمانی معین است. قیمت باز و بسته شدن و همچنین بالاترین و پایین‌ترین قیمت توسط کندل‌ها مشخص می‌شود.

کریپتوکارنسی جزو معدود بازارهای همیشه فعال و ۲۴ساعته است. از این رو زمان قیمت باز و بسته شدن معمولاً به شروع و پایان روز اشاره دارد. زمانی که شمع‌‌ها پشت سر هم قرار می‌گیرند، نموداری را تشکیل می‌دهند که نشان‌دهنده روند ارز دیجیتال در بازه طولانی‌مدت است.

اجزا و اطلاعات کندل‌ها

شمع‌ها دارای دو بخش اصلی هستند؛ بدنه و سایه.

1. بدنه: بخش پهن‌تر و  اصلی هر کندل را بدنه (body) می‌گویند. بدنه نشان‌دهنده قیمت باز و بسته شدن ارز دیجیتال است. وقتی رنگ بدنه سبز است، کندل نشان‌دهنده افزایش قیمت است. زمانی هم که بدنه قرمز باشد، کاهش قیمت اتفاق افتاده است.
2. سایه: خط‌های نازکی که در بالا و پایین هر کندل رسم می‌شود، سایه (wick) نامیده می‌شود. سایه‌ها بالاترین و پایین‌ترین قیمت را در بازه زمانی هر شمع نمایش می‌دهند. در اکثر نمودارها سایه‌ها هم‌رنگ بدنه کندل هستند.

بسیاری از معامله‌گران استفاده از نمودار کندل استیک یا شمعی را به سایر گزینه‌ها مثل نمودار خطی ترجیح می‌دهند. تحلیل نمودار شمعی ارز دیجیتال اطلاعات دقیق‌تری از حرکات فعلی و گذشته قیمت رمزارز نمایش می‌دهد. نمودارهای خطی اطلاعاتی مثل قیمت بسته شدن، نقاط اوج و میزان نوسان را نمایش نمی‌دهند.

روش تحلیل نمودار شمعی ارز دیجیتال

یکی از مهم‌ترین ابزارها برای تحلیل تکنیکال، نمودارهای کندل استیک است. بسیاری از شاخص‌ها و اندیکاتورهای بازار رمزارزها بر اساس نحوه حرکت نمودارهای کندلی طراحی شده‌اند. امروزه ده‌ها یا شاید صدها الگوی مختلف طراحی و ترسیم شده است. بنابراین قبل از اینکه این الگو‌ها را بشناسیم، باید آموزش نمودار شمعی ارز دیجیتال را به خوبی فرابگیریم.

برخی الگوها از چند کندل و برخی دیگر از یک شمع تشکیل شده‌اند. گاهی یک کندل می‌تواند سیگنالی قوی ایجاد کند و گاهی چندین کندل نشان‌دهنده الگویی برای تعیین قیمت در آینده هستند.

دقت داشته باشید بسیاری از الگوهای کندل استیک بر تغییر جهت قیمت متمرکز هستند. به چنین الگوهایی، کندل استیک معکوس (reversal candlestick patterns) گفته می‌شود. بعضی از الگوها نیز تأییدکننده روند فعلی هستند که با نام الگوی کندل استیک ادامه‌دهنده (continuation candlestick patterns) شناخته می‌شوند.

کندل‌های خاص در بازار رمزارزها

کندل‌ها اجزای یکسانی دارند اما برخی از آنها به دلیل شکل بدنه یا سایه خاص، منحصربه‌فرد هستند. برای مثال مارابوزو (marubozu) یک کندل غیرمعمول است. این کندل بدنه‌ای بزرگ و بدون سایه دارد. شمع ماروبوزو به ما نشان می‌دهد بالاترین و پایین‌ترین قیمت با قیمت باز شدن و قیمت بسته شدن در بازه زمانی کندل یکسان بوده است.

کندل دوجی (doji) دارای دو سایه بزرگ و بدنه بسیار کوچک است. این کندل‌ها شبیه صلیب هستند. در این کندل‌ها قیمت باز و بسته شدن دارایی (بدون توجه به بالاترین و پایین‌ترین قیمت بازه زمانی) تقریبا یکسان بوده است.

الگوی فرفره یا Spinning Top شبیه به دوجی است. این کندل دارای سایه بلندی است و بدنه کوچکی دارد. تفاوت این کندل با دوجی، در اندازه بدنه است. بدنه الگوی اسپینینگ تاپ تا حدی قابل مشاهده است؛ یعنی تفاوت جزئی بین قیمت باز و بسته شدن دارایی وجود داشته است.

نمونه‌هایی از کندل‌های معروف

الگوها و کندل‌ها را می‌توان تفسیر و آنالیز کرد تا در نهایت به یک نتیجه و سیگنال دست یافت. برای مثال ماروبوزویی که قیمت پایانی بالاتری نسبت به قیمت باز شدن دارد، یک کندل صعودی محسوب می‌شود.

چکش (Hammer) یکی دیگر از الگوهای کندلی رایج است. بدنه کوتاه، سایه بلند در پایین و سایه کم یا بدون سایه در بالا، مهم‌ترین مشخصات این الگو است. اگر الگوی چکش پس از کندل‌های نزولی ایجاد شود، می‌تواند نشان‌دهنده سیگنال صعودی باشد.

دوجی سنجاقک (dragonfly doji) و اسپینینگ تاپ صعودی (bullish spinning top) دیگر نمونه‌های الگوی تک کندلی است.

الگوهای تک شمعی نزولی

الگوی‌های تک کندلی زیادی وجود دارد. برای مثال اگر الگوی چکش پس از چند کندل صعودی ایجاد شود، احتمالاً شاهد کاهش قیمت ارز دیجیتال خواهیم بود. این الگو که به «مرد به دار آویخته» یا Hanging Man معروف است، نشان‌دهنده افت قیمت پس از چند کندل صعودی خواهد بود.

الگوی ستاره‌دنباله‌دار (Shooting Star) مانند الگوی مرد به دار آویخته اما وارونه شده است. در این الگو بدنه کندل کوتاه است و معمولاً سایه‌ای هم ندارد. از دیگر الگوهای نزولی می‌توان به فرفره خرسی (bearish spinning top)، ماروبوزو نزولی (bearish marubozu) و دوجی سنگ قبر (gravestone doji) اشاره کرد.

الگوهای چند شمعی صعودی

به غیر از الگوهای تک شمعی، ترکیبات کندل استیکی دیگری نیز وجود دارد که می‌توانید از آنها برای پیش‌بینی تغییرات احتمالی قیمت استفاده کنید. یکی از معروف‌ترین الگوهای چند شمعی، هارامی صعودی (Bullish Harami) است. این الگو با یک شمع نزولی بزرگ‌تر پس از یک کندل صعودی کوچک‌تر ایجاد می‌شود. کندل صعودی کوچک‌تر کاملاً در محدوده بدنه شمع نزولی قرار دارد. این الگو نشان‌دهنده افت شدید و سپس بهبود جزئی قیمت است.

از دیگر الگوهای چند شمعی صعودی می‌توان به ستاره صبحگاهی (Morning Star) اشاره کرد. این الگو ترکیبی از یک کندل نزولی، یک کندل صعودی و یک الگوی دوجی است. الگوی دوجی بین شمع‌های صعودی و نزولی قرار می‌گیرد. معمولاً تشکیل این الگو نشان‌دهنده نوسان قیمت در محدوده‌ای مشخص بین دو کندل صعودی و نزولی است.

الگوی کیکر صعودی (bullish kicker)، پوشای صعودی (bullish engulfing)، کندل نفوذی (piercing line)، کف دوقلو (tweezer bottom)، کودک رها شده صعودی (bullish abandoned baby)، سه سرباز سفید (three white soldiers)، سه‌گانه داخلی صعودی (three inside up) و سه‌گانه خارجی صعودی (three outside up) دیگر الگوهای چند شمعی معروف در بازار رمزازها هستند.

الگوهای شمعی چندگانه نزولی

الگوهای چند شمعی نزولی زیادی وجود دارد. اینگالف نزولی (Bearish Engulfing Pattern) جزو پرکاربردترین الگوها است که با یک کندل کوچک صعودی آغاز و با شمع نزولی بزرگ‌تری خاتمه می‌یابد. در این حالت شمع بزرگ‌تر کندل کوچک‌تر را کاملاً پوشش می‌دهد. در تحلیل نمودار شمعی ارز دیجیتال مشاهده این الگو سیگنالی برای سقوط قیمت دارایی است.

سه کلاغ سیاه (Three Black Crows) دیگر الگوی چند کندلی نزولی است که دارای شمع‌هایی با بدنه پهن و سایه‌های کوتاه است. زمانی که الگوی سه کلاغ سیاه پس از یک روند صعودی ایجاد می‌شود، می‌توان نتیچه گرفت که کاهش قیمت در راه است.

از دیگر الگوهای چند شمعی نزولی می‌توان به کیکر نزولی (bearish kicker)، هارامی نزولی (bearish harami)، ستاره عصرگاهی (evening star)، ابر پوشاننده (dark cloud cover)، سقف دو قلو (tweezer top)، کودک رها شده نزولی (bearish abandoned baby)، سه‌گانه داخلی نزولی (three inside down) و سه‌گانه خارجی نزولی (three outside down) اشاره کرد.

آیا نمودارهای شمعی همیشه عملکرد درستی دارند؟

کندل‌ها هرگز نباید به عنوان شاخص قطعی برنامه‌ریزی و انجام معاملات استفاده شوند. شمع‌ها اطلاعات زیادی را به ما نمایش می‌دهند اما صرفاً ابزاری برای تحلیل تکنیکال هستند. به علاوه اندیکاتورهای بسیار زیادی وجود دارد که داده‌های بیشتری در مقایسه با کندل‌ها در اختیار ما قرار می‌دهند. تحلیل فاندامنتال، مدیریت ریسک، بررسی اخبار، پیگیری شرایط دیگر بازارها و … از جمله مواردی است که باید در کنار تحلیل تکنیکال نمودار شمعی ارز دییجیتال قرار بگیرد تا معاملات و سرمایه‌گذاری شما در نهایت به سودآوری از بازار رمزارزها ختم شود.

بررسی عملکرد گذشته ارز دیجیتال می‌تواند به پیش‌بینی آینده کمک کند اما هرگز به طور قطع روند حرکتی دارایی را ترسیم نمی‌کند. بنابراین باید به یاد داشته باشید که همیشه احتمال خطا، عدم تطابق و پیش‌بینی غلط وجود خواهد داشت.

خلاصه مطلب

تحلیل نمودار شمعی ارز دیجیتال یکی از راه‌های پیش‌بینی قیمت و کسب درآمد از بازار رمزارزها است. نمودار کندل استیک یا شمعی، اطلاعات متنوعی مثل میزان و شدت تغییر قیمت، روند کلی بازار، پایداری ارزش دارایی و … را به ما نشان می‌دهد. اگر شما هم جزو فعالان و سرمایه‌گذاران بازار رمزارزها هستید، حتماً به دنبال یادگیری الگوهای شمعی باشید. با تسلط بر این الگو‌ها می‌توان در روزهای مختلف از رمزارزهای گوناگون کسب درآمد کرد.